به طور کلی تمام کاربران از یک کامپیوتر و یا لپ تاپ در منازل خود استفاده میکنند.لپ تاپ ها به دلیل محدودیت هایی قاب و بدنه و همچنین سیستم های محدود خنک کننده،کمتر نیاز به عملیات پاکسازی و غبار روبی دارند.اما کامپیوترهای خانگی و اداری به دلیل وجود شیارهای گردش هوا و فن های بزرگ،مستعد ورود گرد و غبار هستند و نیازمند یک برنامه زمانی دائمی برای پاک سازی هستند.پمپ های باد و یا دستگاه دمنده (Blower) با کمک یک فرچه به خوبی گرد و غبار قرار گرفته درون قطعات را پاک سازی و خارج میکند.اما…

اما در برخی موارد نیز پس از عملیات پاک سازی و یا حتی قبل از آن،متوجه شده اید که سیستم شما دچار مشکلاتی شده است.این مشکلات اعم از نبود تصویر،عدم بوت و…است.در این مواقع بهتر از با بیرون آورده قطعاتی که در اسلات های رم و PCI قرار گرفته اند،به وسیله فرچه و باد اسلات ها را مجددا تمیز کرده و گردو غبار قرار گرفته در آنها را خارج کنید.

اما گاها دیده شده است که کاربران به وسیله اسپری های چرب و خشک موجود در بازار اقدام به تمیز کردن قطعات و بردهای الکترونیکی میکنند.استفاده از این محصولات به هر منظوری،نیاز به داشتن علم الکترونیک دارد.آمار خرابی های متعدد الکترونیکی که به دلیل استفاده نادرست از این قطعات اتفاق می افتد،رو به افزایش است.پس شاید بد نباشد که با شیوه استفاده از این اسپری های آشنا شوید.یکی از بزرگترین اشتباهات کاربران استفاده از اسپری های چرب و خشک در مکان های نامناسب است.

اسپری چرب به چه منظور استفاده میگردد؟

اسپری چرب در بازار با قیمت هایی بین 5 تا 25 هزارتومان در دسترس هستند.این محصولات به منظور روانسازی ولوم ها،قسمت هایی از بالا و پائین مدار موتورها مانند فن ها،استفاده در مدارات صنعتی و خصوصا قطعاتی که در بخش های آب و هوایی شرجی و گرم مشغول به کار هستند،استفاده در سوئیچ های آنالوگ مانند تابلو برق های سیستم های Smart Home و موارد مشابه قابل استفاده است.موارد ذکر شده تنها بخشی از کاربردهای اسپری چرب را توضیح میدهد و صد ها قسمت دیگر وجود خواهند داشت که بسته به تصمیم تکنسین،از آن استفاده میگردد.اسپری چرب همانطور که از نام آن نیز پیداست،پس از استفاده یک لایه چربی را برای مدت نسبتا طولانی بر روی برد و یا قطعه استفاده شده به جای میگذارد.کاربران بدون اطلاع از عواقب احتمالی،به خیال آنکه مشغول به تمیز کردن برد هستند این اسپری های را در مادربرد و قطعات اصلی کامپیوتر استفاده میکنند.استفاده از این اسپری ها به جز چند مورد محدود،اشتباهی بزرگ و گاها غیر قابل جبران است.اسپری چرب با ورود به قطعاتی مانند پتانسیومتر و لایه های زیرین IC ها،باعث از کار افتادن آنها میگردد.علاوه بر آن در صورتی که اسپری از نوع هادی و یا نیمه هادی باشد،باعث ایجاد “اتصال کوتاه” در بین قطعات شده و یک مادربرد با تمام قطعات قرار گرفته بر رویش در عرض چند ثانیه نابود میگردد.توجه داشته باشید که مدار (Protection) توانایی حفاظت از تمام بخش ها را نخواهد داشت.مشکل دیگری که به وسیله استفاده از اسپری های چرب در مکان های نامناسب به وجود می آید،جذب گردو خاک است.مواد چرب به دلیل خاصیت های شیمایی،گرد و غبار را جذب کرده و این مکان های ممکن است در جایی نهفته باشند که از چشمان دور است.بسیاری از کاربران پس از استفاده از اسپری های چرب متوجه اشتباه خود میشوند.در این مواقع از اتصال برق به سیستم به شدت خودداری کرده و سعی نکنید که سلامت سیستم را با روشن کردن آن چک کنید.سپس قطعه مورد نظر را در حد امکان خلوت کرده و به وسیله یک مسواک دندان و تینر 10 هزار به آرامی روغن را از برد و زیر قطعات بشویید.این شستشو را حداقل دو بار و در فواصل مختلف زمانی انجام دهید و سپس در صورت در اختیار داشتن دستگاه (Heat) برد را با سرهای شماره 3 و یا 4 دستگاه هیت به آرامی گرم و خشک نمائید.در صورت نبود این دستگاه برد را در مکانی مانند پشت رادیاتور شوفاژ قرار دهید تا بعد از چند ساعت خشک گردد.موارد ذکر شده تنها راه جلوگیری از عواقب اسپری چرب است.پس به یاد داشته باشید که در اکثر موارد اسپری چرب برای شما هیچ کاربرد فنی نخواهد داشت و از تهیه و استفاده از آن اجتناب کنید.

اسپری خشک،

اسپری خشک یا کنتاکت شور،نوعی اسپری رایج در بین تعمیرکاران است.این اسپری ها از مواد فرار و تینر و (Tuner 600/1000) استفاده میکنند.این اسپری جهت تمیزکاری انواع هدها،پینج و رله،ولوم های هادی و نیمه هادی،کنترلر سلکتورها،پتانسیومتر و شستشوی برد جهت جلوگیری از سولفید و اکسید است.کاربرد دیگر این اسپری ها،چربی زدایی است.تعمیرکارن از این اسپری ها برای شسشتوی برد و یا قسمتی از آن که با تازگی مورد قلع کاری قرار گرفته است نیز استفاده میکنند.عده ایی دیگر نیز تینر را ترجیح میدهند.کاربران میتوانند در صورت مشاهده اختلالات در قطعات ذکر شده،از این اسپری در مقدار کم برای رفع آن استفاده کنند.درست است که این اسپری از خاصیت فرار برخوردار است اما باید به خوبی در زمان کار با آن دقت کنید و از خشک شدن مایع در قسمت هایی مهم مانند پایه های IC و ترانزیسوترها مطمئن شوید.نکته قابل توجه قابلیت اشتعال این مواد است،پس لطفا در هنگام استفاده موازین ایمنی را رعایت بفرمائید.

در بسیاری از موارد هیچ نیازی به استفاده از دو اسپری ذکر شده در بالا نیست و سیستم ها به وسیله یک غبار روبی ساده مجددا شروع به کار خواهند کرد.